دکتر حمید یزدانیان در مناظره رادیو گفتگو به تشریح راه های نفوذ فرهنگی دشمن در دوران پسابرجام پرداخت.
حمید یزدانیان با اشاره به کلیدواژه هایی چون تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی، قتل عام فرهنگی، ناتوی فرهنگی و نفوذ فرهنگی در بیانات رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) گفت: «ایشان در دیدار اخیر با فرماندهان سپاه فرمودند نفوذ امنیتی قابل مهار و نفوذ اقتصادی قابل تحمل است ولی باید به نفوذ فرهنگی جدی تر توجه کرد.» و در ادامه خواستار اعلام نظر پژوهشگران عرصه فرهنگ در این موضوع شد که آیا بار محتوایی کلیدواژه های قبلی بکاربرده شده توسط مقام معظم رهبری بیشتر است یا اصطلاح نفوذ فرهنگی؟
این کارشناس مسائل فرهنگی جنبه شبیخون، ناتو و... را جنبه ای عیان و آشکار برای سلطه فرهنگی برشمرد و گفت: «نفوذ فرهنگی جنبه غیر محسوس سلطه فرهنگی است که غرب همواره در کشورهای در حال توسعه بدنبال آن بوده است.» و تأکید کرد نباید موضوع نفوذ فرهنگی ناشی از دوران پساتحریم باعث غفلت ما از مباحث بنیادین فرهنگی و مهندسی فرهنگی کشور شود.
یزدانیان با استناد به فرهنگ واژگان، نفوذ را اثر کردن و جاری شدن حکم در باورهای جامعه معنی کرد و افزود: «نفوذ فرهنگی همان جنبه پنهان و غیر محسوس بودن سلطه فرهنگی دشمن است که باید بیشتر بدان پرداخت.»
وی در بخشی دیگر از سخنانش به راه های مختلف نفوذ فرهنگی دشمن اشاره کرد و گفت: «بعد از دهه 60 کشورها به این نتیجه رسیدند که از طریق ژئوپلیتیک فرهنگی نفوذ خود را در دنیا گسترش دهند اما متوجه به مقوله جنگ نرم به وضوح در سال های گذشته دیده می شود.»
یزدانیان شبکه های اجتماعی را مهم ترین منفذ برای نفوذ فرهنگی دانست و گفت: «برخی مطالب که ارزش های ما را نشانه گرفته به سرعت در فضای مجازی گسترده می شود و به شدت نیز تاثیر خود را گذاشته است.»
این فعال فرهنگی تولید چنین محتوایی را برآمده از اتاق های فکر دشمن دانست و افزود: «این ها پایه و بنیان و فرهنگ را هدف قرار داده و متاسفانه دفاع خوبی در این حوزه نداشته ایم.»
یزدانیان نگرانی مقام معظم رهبری در قبال این مسئله را در ارتباط سنجی نفوذ فرهنگی با دوران پسابرجام چنین تشریح کرد: «این شبکه های اجتماعی به اندازه کافی راه نفوذ را باز کرده بود و در دوران پسابرجام وقتی شرکت هایی چند ملیتی در کشور حضور یابند، فرهنگ خود را ساری و جاری خواهند ساخت.»
وی ادامه داد: «از نخستین روز بعد از توافق اولیه وزرای خارجه کشورهای اروپایی اعلام کرد که هیئت های اروپایی به ایران سفر خواهند کرد و تاحدی نظم سفر این هیئات [های پر تعداد] به کشور قابل مدیریت نیست.»
وی حضور شرکت های چند ملیتی در دوران پساتحریم را از دیگر نگرانی ها دانست و افزود: «باید دقت شود که در حضور و ورود این شرکت ها به کریدورهای بزرگ کشور، ملاحظات فرهنگی خاص در نظر گرفته شود.»
یزدانیان همچنین برخی شرکت های بسیار بزرگ چند ملیتی را متوجه دخالت در فرهنگ و اجتماع کشور توصیف کرد و گفت: «اگر خط قرمزها روشن نشده باشد و چنین شرکت هایی به جریان سیاسی،فرهنگی، کاندیدا یا گروه خاصی کمک کند، بنظر می رسد دغدغه های مقام معظم رهبری در چنین حوزه ای [روشن می شود].»
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور در برنامه "گفت و گوی سیاسی" اظهار کرد: هم اینک این خطر همچون زمان بعد از جنگ ما را تهدید می کند که دعوایی با غرب [و امریکا] نداریم.
حسن بنیانیان از جنگ تمام عیار فرهنگی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در کشور سخن گفت: «این جنگ دارای بستری است که فرایند جهانی شدن این بستر را فراهم می کند؛ یعنی با فرض اینکه دشمنی هم در کار نبود، نفسِ تعامل ما با فرهنگِ آلوده غرب، مصرف گرایی و لذات جویی افراطی را در کشور دامن می زد.»
وی افزود: «[این مسئله] بستری را آماده می کرد تا تهاجم آگاهانه دشمن زودتر جواب دهد؛ اما با جنگی که دشمن بر ما تحمیل کرد، مردم متوجه شدند که استکبار جهانی پشت آن قرار دارد و خون شهدا و خانواده هایی که همه چیز خود را برای انقلاب دادند فضایی را فراهم کرد که ما به فرهنگ دشمن تهاجم بریم.»
بنیانیان تصریح کرد: «بعد از خاتمه جنگ به واسطه عدم آگاهی عالمانه مدیران اجرایی کشور مبنی بر فهم عمیق فرهنگی، اعلام داشتند که هم اینک دورانِ سازندگی مادی است و غافل بودیم که با تقلید کورکورانه از طریق معماری، شهرسازی و توسعه ارتباطی دشمن فضای عمومی کشور در اختیار تفکر غرب قرار می دهیم.»
وی ضمن انتقاد از فرایند جهانی سازی گفت: «دشمن چون از ما ضربه خورده بود، برای اینکه پیام انقلاب در میان جوامع اسلامی مورد توجه قرار نگیرد، بصورت سازمان یافته و از طریق سرمایه انگلستان و اسرائیل و در قالب ناتوی فرهنگی به هم پیوند خورد.»
بنیانیان خاطرنشان کرد: «بنیادهای اعتقادی از جمله خانواده و کارایی دین در حوزه سیاست با استفاده از این ابزارها مورد حمله قرار می گیرد. اما تا وقتی که مردم فشار اقتصادی را در قالب تحریم حس می کنند، توجیه بودیم که چرا باید به فرهنگ غرب مقابله کنیم.»
وی ادامه داد: «هم اینک این خطر همچون زمان بعد از جنگ ما را تهدید می کند که اینگونه احساس شود که ما دعوایی با غرب [و امریکا] نداریم، [و این نگرانی می رود که] مسئولان به تفاهم رسیده اند و چرا باید کاسه داغتر از آش باشیم!»
بنیانیان تصریح کرد: «اگر این تفکرات از طریق عزیزانی که بدنبال کسب رای از مردم هستند، ترویج شود و تصور کنند مردم هم بدنبال لذت های اقتصادی اند، برای جمع آوری رای می گویند زمان امریکاستیزی مربوط به دهه های گذشته بود و امروز دوران پیش تازی برای ساخت یک تمدن جدید است.»
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی شعارهای تبلیغاتی حول مسائل مادی را بعنوان تهدیدی برای انقلاب دانست و گفت: «انتخابات مقطعی است که باید ارزش های انقلابی خود را بازتولید کنیم؛ درحالیکه وارد دوره ای شدیم که قدرت اتمی و علمی مان دشمن را مجبور به نشستن پای میز مذاکره کرد.»
بنیانیان با بیان اینکه امروز باید گامی بلند در مسیر احیای تمدن اسلامی برداریم، افزود: «حضرت آقا بحث مهندسی فرهنگی، الگوی پیشرفت، سبک زندگی سلامی و پیوست فرهنگی را مطرح می کنند و در حقیقت همه مدیران را دعوت می کنند تا آثار فرهنگی اقدامات خود را بررسی نمایند تا مبادا از پس برخی تصمیمات فرهنگ دشمن وارد کشور شود.»
وی خاطرنشان کرد: «پاساژهای بزرگی که هم اینک در تهران مشهد و... ساخته می شود، اشاعه دهنده فرهنگ مصرف گرایی غربی و تولید ابتذال در جامعه است ولی چون شهرداران ما آموزش فرهنگی نمی دانند و مدیران خودی بستر نفوذ فرهنگ غرب در کشور را آماده کنند.»
بنیانیان افزود: «امروز این خطر وجود دارد که در کنار هر وزیر یا شخصیت سیاسی، برخی به طمع دستیابی به موقعیت، این چنین نظریه پردازی کنند که با فاصله گرفتن دین از سیاست، می توانیم با دنیا تعامل برقرار کنیم.»
وی یادآور شد: «اگر در این مقطع بصورت تاکتیکی مذاکره کردیم تا گامی بلند به سمت سازندگی برداریم، باید مراقب باشیم همچون زمان بعد از جنگ بخش بزرگی از ارزش ها مورد غفلت واقع نشود.»
در ادامه حمیدرضا غلامزاده در خصوص سیاستگذاری غرب در قبال نفوذ فرهنگی گفت: «آمریکا دارای یک سلطه و یک عملیات فرهنگی در جهان است که عملیات را مختص نقطه هدف طراحی می کند.»
این کارشناس حوزه فرهنگی ادامه داد: «در مجموعِ این هدفگذاری ها [همانطور که از فرمایشات حضرت آقا دریافته ایم] امریکا قصد دارد به نفوذ سیاسی و اقتصادی دست یابد.»
غلامزاده همچنین به تبیین سابقه امریکا در حوزه نفوذ و تاثیر گذاری در خروجی سیاسی کشورهای امریکای لاتین اشاره کرد.
وی در این راستا به تشکیل بنیاد ملی دموکراسی از سوی امریکا اشاره کرد و گفت: «کارگاه های انتخاباتی و رسانه ای آموزش داده می شود و در نهایت کشورهایی همچون اوکراین با انقلاب های رنگین را شاهد هستیم.»
غلامزاده در ادامه به ارتباط سنجی نفوذ فرهنگی با دوران پسابرجام پرداخت و افزود: «فضای بعد از برجام ارتباطات با خارج کشور را افزایش خواهد داد؛ ضمن اینکه این ارتباطات زمینه ساز فعالیت بیشتری خارجی ها بوده که نیازمند نظارت بیشتر است.»
وی تحرکات فرهنگی غرب را منجر به تاثیر گذاری روی افکار دانست و در این رابطه گفت: «هم اینک انتخابات مجلس را پیش رو داریم و این مسئله ممکن است در فرایند انتخاباتی و حتی افرادی که به مجلس راه خواهند یافت، تاثیر گذار باشد.»
غلامزاده در این راستا به تجربه گذشته در خصوص اقداماتِ پیگیرانه برخی نمایندگان پیشین در راستای پازل فکری غرب اشاره کرد.