دستاوردهای فرهنگی دفاع مقدس چیست؟

به گزارش تریبون مستضعفین کتاب «دستاوردهای فرهنگی دفاع مقدس» نوشته مهدی بهداروند از سوی نشر کتاب فردا با موضوع بررسی فضای فرهنگی ایجادشده توسط جنگ، به چاپ دوم رسید.

چهار شماره از مجموعه کتاب‌های فرهنگ پایداری تألیفی از استاد حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد مهدی بهداروند در زمستان سال ۱۳۹۰ منتشر گردید. مجموعه فرهنگ پایداری در چهار جلد با نام های «ایستگاه آسمان»، «تاکوچه های آسمان»،  «شب بی‌ستاره» و «دستاوردهای فرهنگی دفاع مقدس و آفت‌های تهدید‌کننده آن» به شرح ذیل به چاپ رسیده است. کتاب دستاوردهای فرهنگی دفاع مقدس با دقت و تاملی نوین در آثار و برکات جنگ و دفاع مقدس، آفات تهدید‌کننده آن را ارزیابی می‌نماید. این کتاب در سه سطح توسعه، کلان و خرد به بررسی دستاوردهای فرهنگی دفاع مقدس پرداخته است.

در قسمتی از مقدمه این کتاب می‌خوانیم:

انقلاب اسلامی با طرح تئوریِ جامعِ حاکمیّتِ مذهب بر تمامی شئون فردی و اجتماعی مدام افق‌های جدیدی برای مستضعفین جهان باز کرده و جذّابیت روزافزونی برای ملت‏های مظلوم به ارمغان آورده است. تأثیر روشن این حرکت مذهبی با اهداف بلند و آرمان‌های رسای بشردوستانه و عدالت‌خواهانه خود ـ به دور از هرگونه نیرنگ و دغل‌بازی استعمارگران و سیاست‌مداران دنیایِ پست که برای رسیدن به‌ هر پُست و مقامی حاضر به فریب مردم شده‏اند – سبب شده است تا نورانیت و لذت آزادی از استعمار و بندگی در مقابل سرمایه و سرمایه‏داری، فضای تاریک جهان را روشن کند و ملت‌های آزاده خودآگاه و ناخودآگاه به دنبال خورشید فروزنده قرن بیستم، یعنی ایران بروند و شعارهای او را سرلوحه حرکت‌های درون‌جوش خود نمایند.

از زمره آثار، برکات و نتایج انقلاب اسلامی در جوامع و ملل جهان، بیداری وجدان عمومی بشر نسبت به ظلم‌های واردشده بر آنان بود، با ایجاد جرقه انقلاب اسلامی در شرق عالم و رؤیت پیروزی‌های مداوم این جماعت مؤمن و مذهبی، بارقه امیدی از رحمت الهی در دل اهل عالم ایجاد گردید و با سرمشق گرفتن از حرکت‌های انقلابی مردم ایران، نوعی گستاخی جهانی در برابر ابرقدرت‌ها پدید آمد. این گستاخی انقلابی که بر پایه مذهب استوار بود، به تدریج ریشه دوانید و بعد از اندک زمانی، نظام هفتادساله کفرآلود شرق(شوروی سابق) را از پای درآورد. نظامی که با ادعای آزادی و عدالت‌خواهی، جوامع را به مقابله با نظام سرمایه‏داری دعوت می‏کرد، خود در دام سرمایه‏داران گرفتار آمد و به زباله‏دان تاریخ پیوست.

این بیداری وجدان عمومی بشر در مقابل استعمار به عَلَم‌داری مذهب و همچنین ایجاد گستاخی جهانی در مقابل ابرقدرت‌ها به تدریج ریشه بی‏اعتمادی به کارگزاران جهانی را در امر توسعه فراهم آورد؛ تا آنجا که کشورهای در حالِ توسعه، در تنظیم برنامه‏ها و طرح‌های توسعه خود، دست به سوی ایران اسلامی دراز نمودند و طرح حاکمیت جامع اسلامی را در مواضع مختلف اجتماعی از جمله فرهنگ و اقتصاد جویا شدند. پیروزی‌های ناگهانی انقلاب اسلامی و توسعه آن بر قلب‌ها و افکار عمومی بشر، دلهره شدید سرمداران کفر را برانگیخت؛ لذا آنان با طرحی مخفیانه، دست به جنگی سازمان‌یافته علیه ایران زدند. ضربه دیدنِ ابرقدرت‌ها از نظر سیاسی و بهم‌ریختن موازنه قدرت بین الملل به نفع حاکمیت مذهب و همچنین از بین رفتن منافع اقتصادی آنان در منطقه و ترس از تحریک کشورهای هم‌جوار ایران به مقابله با نظام استکباری و از همه بالاتر ترس از حاکمیت مذهب در جهان، موجبات این جنگ هشت‏ساله علیه ایران را فراهم آورد. این جنگ نه تنها جنگ با ایران اسلامی، که نقطه عطفی در مقابله دو نظام طاغوت؛ نظام حاکمیت اهواء و تمایلات بشر بر سرنوشت انسان‌ها، و نظام اسلامی؛ نظام حاکمیت مکتب و ارزش‌های الهی بر جامعه، بود. این جنگ سبب شد که تمامی قدرتمندان عالم در یک طرف صف‏آرایی کنند و دشمن را تا بُن دندان مسلّح سازند و از تمامی ابعاد چه از نظر اسلحه، چه از نظر کارشناسی و طراحی، چه از نظر امکانات مادی و چه از نظر پشتوانه سیاسی و سازمان به اصطلاح بشردوستانه ملل، از او پشتیبانی نمایند. غافل از اینکه این جنگ ناخواسته منشأ پیدایش برکات و نعماتی برای جامعه اسلامی بود که جز با توسّل به آن از هیچ طریقی ممکن نبود آن همه نعمت به این مملکت سرازیر گردد. امام به عنوان تنها پشتوانه ظاهری، جنگ را چنین می‏ستاید:

هر روز ما در جنگ برکتی داشته‏ایم که در همه صحنه‌ها از آن بهره جسته‏ایم.

ما انقلابمان را در جنگ به جهان صادر نموده‏ایم.

ما در جنگ پرده از چهره تزویر جهان‌خواران کنار زده‏ایم.

ما در جنگ به این نتیجه رسیده‏ایم که باید روی پای خود بایستیم.

ما در جنگ ابهت دو ابرقدرت شرق و غرب را شکستیم.

ما در جنگ ریشه‏های انقلاب پربار اسلامی‌مان را محکم کردیم.

ما در جنگ به مردم جهان و خصوصاً مردم منطقه نشان دادیم که علیه تمامی قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها سالیان سال می‌توان مبارزه کرد.

جنگ ما کمک به فتح افغانستان را به دنبال داشت.

جنگ ما فتح فلسطین را به دنبال خواهد داشت.

جنگ ما موجب شد که تمامی سردمداران نظام‌های فاسد در مقابل اسلام احساس ذلت کنند. جنگ ما جنگ حق و باطل بود و تمام‌شدنی نیست.

جنگ ما جنگ فقر و غنا بود. جنگ ما جنگ ایمان و رذالت بود و این جنگ از آدم تا ختم زندگی وجود دارد. صدای اسلام‌خواهی آفریقا از جنگ هشت‌ساله ماست.

علاقه به اسلام‏شناسی مردم در آمریکا و اروپا و آسیا و آفریقا یعنی در کل جهان از جنگ هشت ‏ساله ماست.[۱]

این جنگ با چنین فرآورده‌‏های عظیمی که مایه عزت و عظمت نظام اسلامی و تعدیل موازنه قدرت بین المللی به نفع اسلام و ایران بود، علاوه بر آثار و برکات بیرونی خود، آثار و دستاوردهایی در درون نظام اسلامی به جای گذاشته است. تبیین دستاوردهای فرهنگی دفاع مقدس در زمره ضرورت‌هایی است که می‌‏تواند به عنوان اصول تعیین‌کننده استراتژی حرکت و روند آتی انقلاب تلقّی گردد. حفظ آثار جنگ در روحیات جوانان و مردم جامعه، اعمّ از آثار سیاسی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مانند احساس صلابت، قدرت، عدم تواضع در مقابل زورمداران و تنها خضوع در مقابل قدرت لایزال الهی، فرهنگ شهادت‏طلبی، فرهنگ حماسه، فرهنگ اعتماد به نفس، پیدایش روحیه ایثار و از خودگذشتگی، فرهنگ قناعت، اعتقاد به امدادهای غیبی و… از جمله وظایفی است که حقیقتاً بر عهده بسیجیان فرهنگی و دل‌سوختگان اسلام ناب است. علاوه بر آن، توجه به آفت‌های تهدیدکننده این فرهنگ حاصل از خون هزاران شهید انقلاب، امری ضروری است. فراموش‌کردن روحیه جنگ و کفرستیزی، پیدایش اخلاق دنیاگرایی، روحیه تجمل‏گرایی، روحیه زندگی مسالمت‏آمیز، روحیه مصرف‏گرایی، عدم توجه اساسی به انحرافات عقیدتی مخصوصاً در نسل جوان، تحقیر نیروهای رزمنده و جان‏برکفان جبهه جنگ، روی‌گرداندن از معنویات، علم‏گرایی و جایگزینی تخصص با تعهد و تحقیر و انحلال در مقابل متفکران غرب و… از آفات سهمگینی است که همواره این انقلاب و ثمرات آن یعنی حاکمیت ارزش‌های الهی را بر جامعه اسلامی به شدّت تهدید می‌کند.

[۱] . امام خمینی، منشور روحانیت، ۳ اسفند ۶۷،  صحیفه امام، جلد ۲۱، ص۲۸۳٫